Şanlıurfa'nın Haliliye İlçesi'nde bulunan tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan Göbeklitepe, biyolojik araştırmalara da ev sahipliği yapmaya başladı.

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2019'u Göbeklitepe Yılı ilan etmesinin ardından tüm dikkatleri üstüne çeken tarihin sıfır noktası Göbeklitepe'de heyecan veren araştırmalara bir yenisi daha eklendi.  İçerisinde bulunan sütunlarla dünyanın bilinen ilk tapınağı olarak kayıtlara geçen ve sütunlar üzerindeki incelemelerde de tarımın başlangıcının Göbeklitepe'de olduğu belirtilen araştırmalar "Acaba o dönemlerde hangi bitkilere ev sahipliği yapıldı?" sorusu ile Harran Üniversitesi'ni de yeni bir araştırmaya sürükledi. Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasan Akan başkanlığında bir ekip kuruldu ve bölgede dün itibariyle yabani floranın incelemesine başlandı.

ÇAĞLAR ARASI BİTKİ COĞRAFYASI KARŞILAŞTIRILACAK

Çiçek ve bitkiler tek tek fotoğraflanırken konuya dair Ajans Urfa'ya açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Akan projenin amacını şu sözlerle açıkladı:

“Tarihi değiştiren dünya mirası Göbeklitepe’nin yaban çiçeklerini Harran Üniversitemiz tarafından desteklenen bir proje ile çalışmaya başladık. Amacımız Göbeklitepe ve çevresinde yetişen doğal bitkileri ve endemik türleri incelemek, toplanılan örnekleri herbaryum denilen bitki müzesinde saklamak ve hangi amaçla kullanıldıklarını tespit etmektir. Ayrıca, Göbeklitepe kalıntılarından ortaya çıkarılmış veya çıkarılacak olan fosil bitkilere ait bulgular ile günümüzün bitki coğrafyasını karşılaştırılmaktır. Zengin bir kültürel mirasa sahip olan bölgenin etnobotanik açısından da kapsamlı bir bilgi hazinesi olduğu düşünülmektedir.  Bu proje ile en azından Göbeklitepe ve çevresini süsleyen bitkilerin bir bilimsel raporu ortaya çıkacak ve bölgedeki bitkilerin geleneksel bilgileri ortaya konulacak. Göbeklitepe’de  yabani floranın tahrip edilmeden önce elde edilecek veriler ile  Neolitik dönemin bitki kalıntıları ile de karşılaştırılması önem arzetmektedir."

GÖBEKLİTEPE'DE TARIMDA HANGİ BİTKİLER KULLANILDI?

Çalışmalar sonucunda tarımın nasıl başlandığına da ışık tutmayı hedeflediklerini dile getiren Prof. Dr. Akan "Alman Arkeolog Prof. Dr. Klaus Schmidt, Göbeklitepe’nin insanlık tarihini değiştirdiğini ve insanoğlunun 12 bin yıl önce ilk tarımı burada yaptığını ileri sürüyor. Dolayısıyla tarımın nasıl başladığını, hangi bitkilerin ilk kez tarıma alındığını günümüz bilgileri ile karşılaştırmayı planlıyoruz" dedi.

BİLİMSEL ÇALIŞMA DESTEK BEKLİYOR

Bilim dünyasının yakından takip ettiği bölgede araştırmalarını ulusal ve uluslararası kamuoyunda tanıtmak ve botanik turizmini hayata geçirmek için desteğe ihtiyaç duyduklarını da açıklayan Prof. Dr. Akan "Yakında Göbeklitepe bitkilerini fotoğraf sergileri ile halkın dikkatini bu konuya çekmek istiyoruz. Göbeklitepe’ye tarih ve arkeoloji için gelen yerli ve yabancı turistlere bir de o alanın endemik bitkileri için botanik turizmini başlatmak istiyoruz. Ulusal ve uluslararası çapta bir kamuoyu oluşturmak ve turistlerin daha fazla gecelemelerini sağlamak istiyoruz. Maddi destek bulduğumuz takdirde Göbeklitepe’nin doğal çiçeklerini hem Türkçe hem de İngilizce kitaplarla renkli fotoğraflarla da tanıtmak istiyoruz. Bu konuda bir sponsora ihtiyacımız vardır." diyerek ilgilere seslendi.

Destek ile bilimsel kitaplar ve raporlar oluşturulacak Göbeklitepe'deki turizm yelpazesi akademik bir boyut kazanacak.

BİHA